Fijnchemieconcern DSM zal met de dinsdag gepubliceerde kwartaalcijfers weinig beleggers verrast hebben. Terwijl de voedingstak wederom naar behoren presteert, worstelt de materialentak met de terugval van de vraag in haar cyclische eindmarkten.

Toch is er hoop. In de maand september was sprake van herstel bij het onderdeel Materials, al waarschuwde topman Dimitri de Vreeze direct voor te veel optimisme. 'Het is te vroeg om er opgewonden over te raken', aldus de Vreeze. Ondanks het lichtpuntje laten de financiële prestaties van de materialentak al langere tijd veel te wensen over.

DSM beloofde in 2018 dat bij zowel Nutrition als Materials de prestaties de komende jaren zouden verbeteren. Door een hoger bedrijfsresultaat en het effectiever inzetten van beschikbare middelen zou bijvoorbeeld het rendement op geïnvesteerd vermogen (return on capital employed, ROCE) met één procentpunt per jaar moeten stijgen.

Bij het afgeven van deze ambitie had DSM een ROCE van circa 13 procent. Dat getal zou volgens het driejarenplan van het concern dan ook moeten stijgen tot iets meer dan 16 procent in 2021. Uit de derdekwartaalcijfers blijkt echter dat de ROCE minder dan 11 procent bedraagt. Dat is dus niet hoger, maar lager dan aangegeven tijdens de strategie-update in juni 2018.

DSM: onderliggende ROCE en ambitieniveau

Bron: kwartaalverslagen

Lagere rendementen bij Materials
Een belangrijke oorzaak van het gedaalde ROCE-getal zijn de zwakkere resultaten bij de materialentak. In goede tijden weet het cyclische Materials-onderdeel op een hogere omzet een gezonde winstmarge en kapitaalomloopsnelheid te realiseren, waardoor een hoge ROCE wordt behaald.

Door lagere vraag uit belangrijke eindmarkten, zoals de auto-industrie, bouw en elektronica, ligt het ROCE-cijfer bij de Materials-tak al tijden onder druk. Het is aannemelijk dat na de coronapandemie het rendement tot op zekere hoogte zal herstellen.

DSM: onderliggende ROCE per bedrijfsonderdeel

Bron: kwartaalverslagen

Overnames drukken rendement bij Nutrition
Het gedaalde rendement bij de materialentak is niet de enige reden voor het weggezakte ROCE-getal. Ook de rendementen van Nutrition staan onder druk.

Lange tijd voelde DSM er weinig voor om de groei van de goed renderende voedingsdivisie verder op te drijven door overnames. Maar inmiddels denkt het bedrijf daar anders over.

Om het onderdeel Nutrition te versterken deed DSM recent verschillende overnames zoals het Nederlandse CSK, Deense Glycom en Oostenrijkse Erber. DSM zal met deze aankopen haar concurrentiepositie willen verstevigen, maar verhoogt hiermee tegelijkertijd het geïnvesteerd vermogen. De aangekochte voedingsonderdelen zullen de komende tijd dan ook beter moeten gaan renderen om de eerdere rendementsbelofte waar te maken.

Beleggers hebben hier vertrouwen in, afgaande op de hoge beurskoers van het aandeel DSM. Dat de toename van de ROCE ook onderdeel uitmaakt van het beloningspakket van het DSM-bestuur helpt daarbij wellicht.